Συνέντευξη στην Ιωάννα Γκανέτσα
Ο Γιάννης Γεωργιάδης είναι ζωγράφος και Πρόεδρος του Συλλόγου Εικαστικών Ν. Λάρισας. Αν και πτυχιούχος της Παιδαγωγικής Ακαδημίας Ηρακλείου Κρήτης, από το 1980 και για αρκετά χρόνια παρακολούθησε μαθήματα ζωγραφικής κοντά σε ζωγράφους και στα Προπαρασκευαστικά Κέντρα Σπουδών στην Αθήνα για τη Σχολή Καλών Τεχνών. Είναι δημιουργός-διαχειριστής των ομάδων «Πολυχώρος Τέχνης και Πολιτισμού» και «Σύλλογος Εικαστικών Ν. Λάρισας» και της σελίδας «Art Georgiadis». Διδάσκει ζωγραφική σε παιδιά, ενήλικες για κοινωνικά ευάλωτες ομάδες. Έχει δημιουργήσει τοιχογραφίες σε δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους και έχει ασχοληθεί με την σκηνογραφία θεατρικών παραστάσεων, έχοντας στο ενεργητικό του πάνω από 30 θεατρικές παραστάσεις. Το 2013 βραβεύτηκε στο Πανελλαδικό Φεστιβάλ Καρδίτσας για τη σκηνογραφία του θεατρικού έργου “Πέντε στρέμματα παράδεισος ” της Ερασιτεχνικής Σκηνής «Ανδρέας Τσατσαρής», του ΔΟΠΑΕΛ Λάρισας. Έχει εκθέσει έργα του σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις και δεν σταματά να κάνει αυτό που αγαπά: να ζωγραφίζει.
Διαβάζοντας το βιογραφικό σας, η πρώτη αυθόρμητη ερώτηση είναι πόσα πράγματα: δράσεις, σεμινάρια, σχολές, εκπαιδεύσεις μπορεί να χωρέσει η ζωή ενός καλλιτέχνη;
Ιωάννα, κατ΄ αρχάς θέλω να σ’ ευχαριστήσω πολύ για αυτήν την συνέντευξη .
Συνήθως ξεκινάμε από το μηδέν οι περισσότεροι και σιγά σιγά αρχίζουμε να κτίζουμε όλες αυτές τις δράσεις, εκπαιδεύσεις δημιουργίες και ό,τι άλλο έχει σχέση με την τέχνη του κάθε καλλιτέχνη.
Πώς ανακαλύψατε την κλίση στη ζωγραφική; Είχατε ερεθίσματα ή βιώματα από το οικογενειακό ή κοντινό περιβάλλον σας ή ήταν μια καθαρά προσωπική ανάγκη για έκφραση;
Πιστεύω ότι οι άνθρωποι το έχουμε στο DNA μας. Κάθε καλλιτέχνης γεννιέται με την κλίση του σε κάποια τέχνη. Στην δική μου περίπτωση, από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου πάντα δημιουργούσα είτε με ξύλα είτε με λάσπη, είτε σε χαρτιά. Όταν πήγα στο Γυμνάσιο μου άρεσαν οι ζωγραφιές που είχαν στους τοίχους, με σκίτσα των ηρώων του 1821. Άρχισα να δουλεύω πάρα πολύ το μολύβι και να δημιουργώ σκίτσα διαφόρων ανθρώπων. Έτσι άρχισα να ανακαλύπτω την κλίση μου για τη ζωγραφική και τις δημιουργικές δραστηριότητες.
Ποιο ήταν το πρώτο σας έργο και πώς νιώσατε όταν το ολοκληρώσατε;
Το πρώτο μου ολοκληρωμένο έργο σε ελαιογραφία, ήταν ένα φυσικό τοπίο από την όχθη του Πηνειού ποταμού. Το 1982 στον Τύρναβο βγαίναμε μια ομάδα 10 περίπου ατόμων και ζωγραφίζαμε με κάρβουνο στην αρχή και στη συνέχεια με ελαιογραφίες. Όταν ολοκλήρωσα αυτό το συγκεκριμένο έργο ενθουσιάστηκα πάρα πολύ για την μεταφορά αυτής της ωραίας εικόνας πάνω στο Hardboard. Εκείνη την εποχή δουλεύαμε πάνω σε Hardboard, αφού πρώτα το κάναμε μια προεργασία με τσίγκο και λινέλαιο. Το Hardboard είναι ένα MDf λεπτό των 5 με 6 χιλιοστών που το χρησιμοποιούσαν τότε για τα ταβάνια των σπιτιών. Δεν υπήρχε δυνατότητα να αγοράσουμε καμβά.
Η ζωγραφική λειτουργούσε κάποτε και ως τρόπος αποτύπωσης της εικόνας καθώς δεν υπήρχε η φωτογραφία. Σήμερα πώς λειτουργεί;
Έτσι ακριβώς για αυτό βγαίναμε στη φύση να παρατηρήσουμε τα χρώματα να ερευνήσουμε τις φόρμες των διαφόρων πραγμάτων και να δημιουργήσουμε εικόνες εκ του φυσικού. Πάντα παρατηρούσα και παρατηρώ τη φύση και ειδικά την εναλλαγή των χρωμάτων σε διαφορετικές ώρες και καιρικές συνθήκες. Με εντυπωσιάζει πολύ η ανατολή και η δύση του ήλιου. Σήμερα μπορείς να βγεις στη φύση αλλά συγχρόνως έχεις το κινητό βγάζεις συνεχόμενες φωτογραφίες για να έχεις τις εναλλαγές της ατμόσφαιρας και των χρωμάτων ώστε να μπορείς να δουλέψεις και στο εργαστήριό σου.
Περιδιαβαίνοντας τα έργα σας, παρατηρώ ότι σας εμπνέει κυρίως η φύση, τα τοπία. Είναι όντως το αγαπημένο σας θέμα όταν ζωγραφίζετε; Ποια είναι η αγαπημένη σας μέθοδος όταν ζωγραφίζετε;
Με τη ζωγραφική τοπίων ξεκίνησα γιατί όπως το διαπίστωσες και εσύ με εμπνέει συνεχώς. Όσο μελετάω τα χρώματα τόσο με συνεπαίρνει. Έχω ταξιδέψει σε πολλά μέρη της χώρας μας και μέσα από την μεγάλη και λεπτομερή φωτογράφιση τους, πραγματοποιούσα και πραγματοποιώ σειρές έργων από συγκεκριμένα μέρη που έχουν την Ελληνική Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική. Π.χ από τα Ζαγοροχώρια, από την Καστοριά, από τα παραδοσιακά χωριά της Θάσου και από νησιά που επισκέφτηκα. Επίσης σειρές έργων έχω δημιουργήσει και από τα μέρη που έχω ζήσει. Όπως από Αυλώνα Αττικής, από το Καστρί Λουτρό του Δήμου Τεμπών κ.α.
Βασικό είναι ο κάθε καλλιτέχνης να δημιουργήσει τη δική του παλέτα των χρωμάτων του, με τα αγαπημένα του χρώματα. Έτσι τα έργα σου ξεχωρίζουν και για την παλέτα των χρωμάτων, αλλά και για την δική σου τεχνική. Πάντα δημιουργώ πολλά επιστρώματα σε κάθε έργο μου για να φτάσω στο επιθυμητό αποτέλεσμα που επιδιώκω. Το παρατηρώ συνεχώς μέχρι το τέλος του, που ποτέ δεν υπάρχει, πάντα προσθέτεις, αφαιρείς και ποτέ δεν τελειώνεις.
Είπατε για σειρές έργων. Ποια σειρά σας ενέπνευσε περισσότερο και δημιουργήσατε έργα που είναι αγαπημένα σας;
Μια σειρά έργων είναι από τα αγαπημένα μου Ζαγοροχώρια. Όταν επισκέφτηκα το 1992 για πρώτη φορά τα χωριά στα Ζαγοροχώρια, ένιωσα μεγάλη θλίψη για την εγκατάλειψη από την πολιτεία μιας διαχρονικής πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς που μας άφησαν αυτοί που μετέφεραν τόνους πέτρας από σχιστόλιθο, που υπάρχει άφθονη στα γύρω βουνά και την έκτισαν με τέτοιο θαυμαστό τρόπο, κατορθώνοντας οι μορφές των κτιρίων να ενσωματώνονται αρμονικά στο γύρω φυσικό περιβάλλον. Τα υλικά δομής είναι η πέτρα και το ξύλο. Αφιέρωσα αυτά τα έργα μου, και έχω παρά πολλά ακόμη να δημιουργήσω, σ΄ αυτούς τους εργάτες της τέχνης, που σχεδόν έχουν εξαφανιστεί!
Μέτα από 10 χρόνια επισκέφτηκα ξανά τα Ζαγοροχώρια και χάρηκα πάρα πολύ που άρχισαν να συντηρούνται σχεδόν όλα τα σπίτια, τα καλντερίμια και χωριά ολόκληρα.
Εκτός από τα τοπία ασχοληθήκατε και με κάποια αλλά είδη έργων;
Έχω δημιουργήσει και δημιουργώ έργα βαθιών συναισθημάτων. Αυτά τα ονομάζω «εσωτερικές αναζητήσεις». Είναι πάνω από 50 έργα που δημιουργήθηκαν μόνο από την εκτόνωση των συναισθημάτων μου. Έχω δημιουργήσει προσωπογραφίες και πολλά έργα με νεκρή φύση.
Υπάρχουν ζωγράφοι των οποίων το έργο σας έχει επηρεάσει ή σας έχει εμπνεύσει κάποια στιγμή;
Εδώ πολλά χρόνια μελετώ τους μεγάλους ζωγράφους όλων των εποχών και τους Έλληνες και τους ξένους ζωγράφους. Με εντυπωσιάζουν οι ζωγράφοι της Αναγέννησης, όπως Μιχαήλ Άγγελος, Καραβάτζιο, Λεονάρντο ντα Βίντσι, Ραφαήλ κ.α. Από τους Έλληνες ζωγράφους ο Νικηφόρος Λύτρας, Νικόλαος Γύζης, Κωνσταντίνος Βολανάκης, Γιώργος Ιακωβίδης κ.α., που ήταν στο εικαστικό κίνημα του Ακαδημαϊκού Ρεαλισμού από τη Σχολή του Μονάχου. Πάντα θαύμαζα τα έργα όλων αυτών των ζωγράφων. Δεν μπορώ να παραλείψω τον Δομήνικο Θεοτοκόπουλο, που θαυμάζω απεριόριστα, ο οποίος θεωρείται ένας από τους κορυφαίους εικαστικούς καλλιτέχνες όλων των εποχών, που επηρέασε ζωγράφους της μοντέρνας τέχνης, όπως τον Πάμπλο Πικάσο.
Ένας πραγματικός δημιουργός της μητέρας γης που φιλοτέχνησε αρκετές χιλιάδες έργα και έτυχε να τον γνωρίσω από κοντά, είναι ο πολυβραβευμένος Δημήτριος Γιολδάσης από την Καρδίτσα, που τον θαυμάζω για όλα τα έργα του. Έχει αφιερώσει σχεδόν όλη τη ζωγραφική του γκάμα, σε έργα εμπνευσμένα από την Θεσσαλική ύπαιθρο. Έχουν χαριστεί 2.500 έργα του στο Δήμο Καρδίτσας και οι άνθρωποι της Καρδίτσας είναι οι «κληρονόμοι» της τεράστιας καλλιτεχνικής δημιουργίας του.
Εκτός από τη ζωγραφική ασχολείστε πολλά χρόνια με τη σκηνογραφία και ζωγραφική θεατρικών παραστάσεων. Θα θέλατε να μας πείτε πως ξεκινήσατε; Ποια ήταν η πορεία σας και τι σας εντυπωσιάζει από όλη αυτήν την ενασχόληση στα θεατρικά δρώμενα;
Το θέατρο με συγκινούσε από μικρό παιδί. Θαύμαζα τους ηθοποιούς που μπορούσαν να παίζουν διάφορους ρόλους. Μου άρεσαν πάντα οι κατασκευές και όταν διορίστηκα ως εκπαιδευτικός, άρχισα να δημιουργώ σκηνικά για τις παιδικές παραστάσεις των σχολείων που υπηρετούσα. Η πρώτη επίσημη σκηνογραφία και ζωγραφική σκηνικού ήταν το 1995 στη θεατρική παράσταση «Πέντε στρέμματα παράδεισος» εκεί ήταν η πρώτη επαφή με την Ερασιτεχνική Σκηνή του θεσσαλικού Θεάτρου. Δούλευα τρεις ολόκληρους μήνες το σκηνικό με δυο βοηθούς. Αυτό το θεατρικό έργο απέσπασε επτά βραβεία και για τα σκηνικά στο Ερασιτεχνικό Φεστιβάλ Καρδίτσας. Ήταν το βάπτισμα μου και η μεγάλη αρχή σ αυτόν τον χώρο. Από τότε δεν σταμάτησα ποτέ να ασχολούμαι με την σκηνογραφία θεατρικών παραστάσεων. Έχω συνεργαστεί με ερασιτεχνικές σκηνές της Λάρισας, με το Θεσσαλικό Θέατρο, το Δημοτικό Ωδείο, Δημοτικό κουκλοθίασο ΤΙΡΙΤΟΜΠΑ, καθώς και με τους Πολιτιστικούς Οργανισμούς των Δήμων Κυριακίου Βοιωτίας, Αυλώνα Αττικής, Λάρισας, Νίκαιας, Ποταμιάς, Ελασσόνας και Τυρνάβου.
Εκείνο που με συγκινεί και με εντυπωσιάζει όταν τελειώνω το σκηνικό και το στήνουμε είναι το πόσο χαίρονται οι ηθοποιοί για τα σκηνικά γιατί μπορεί να είναι το σπίτι τους, το καφενείο τους, το σαλόνι τους. Αυτή η χαρά, μου δίνει δύναμη και αγάπη για αυτό που δημιουργώ για να συνεχίσω με μεγαλύτερο πάθος.
Ποιά ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση που έχεις θέσει στον εαυτό σου ως ζωγράφος ή σκηνογράφος;
Πριν τέσσερα χρόνια το 2018 μου ζητήθηκε να δημιουργήσω και να επιμεληθώ ένα σκηνικό για την Μουσικοχορευτική παράσταση “ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ” από την χορογράφο κ. Αθηνά Μανώλη, που ήταν σε συνεργασία πολλών φορέων, την Αντιδημαρχία Πολιτισμού του Δήμου Λαρισαίων, το Δημοτικό Ωδείο Λάρισας, το Σύλλογο Φίλων Συμφωνικής Ορχήστρας Λάρισας, τη Συμφωνική Ορχήστρα Λάρισας, με Μουσική Διεύθυνση από τον Χρήστο Κτιστάκη, από την ομάδα Χορού InActu, και τη συμμετοχή της Ανώτερης Επαγγελματικής Σχολής Χορού του Δήμου Λαρισαίων. Η παράσταση παρουσιάστηκε στην αίθουσα Συναυλιών του Δημοτικού Ωδείου Λάρισας.
Ήταν μια μεγάλη πρόκληση για μένα, όταν μου ανακοινώθηκε από την χορογράφο κ. Αθηνά Μανώλη, που είχε και την επιμέλεια της σκηνής, να δημιουργήσω «το δέντρο της ζωής», ύψους 5μ και πλάτος μαζί με τα κλαδιά γύρω στα 8μ. Έπρεπε να χωράει τέσσερις χορευτές οι οποίοι θα μπαινόβγαιναν μέσα στην κουφάλα του δέντρου. Τελικά το δέντρο δημιουργήθηκε μετά από εργασία ενός μηνός.
Μέσα από όλες αυτές τις προκλήσεις προσφέρουμε κομμάτι του εαυτού μας, κι όλα αυτά τα κομμάτια αντικατοπτρίζουν τον εαυτό μας. Γινόμαστε καλύτεροι ως άνθρωποι μέσα από την αυτογνωσία και την αγάπη για την τέχνη. Έτσι παίρνουμε δύναμη και κουράγιο να συνεχίσουμε την καλλιτεχνική μας δημιουργία.
Πώς επιδρά η εκάστοτε εποχή το έργο ενός καλλιτέχνη;
Θα τοποθετηθώ για την σημερινή εποχή. Ζούμε σε μια ψηφιακή εποχή που σχεδόν όλα γίνονται με ηλεκτρονικό τρόπο. Έχουμε την δυνατότητα να δούμε διαδικτυακές εκθέσεις όχι μόνο από την Ελλάδα ,αλλά και από όλον τον κόσμο. Όλοι οι καλλιτέχνες δημοσιεύουν τα έργα τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, και μ αυτόν τον τρόπο υπάρχει μεγάλη αλληλεπίδραση, ενημέρωση και ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των καλλιτεχνών. Υπάρχει άμεση επικοινωνία και αυτό μας βοηθάει να δημιουργήσουμε κοινωνικές αλλά και προσωπικές σχέσεις με άλλους καλλιτέχνες.
Όπως ανέφερα και πιο πάνω για το πώς φτιάχναμε την προεργασία του πίνακα μας από Hardboard, η τότε εποχή ήταν για τους καλλιτέχνες με όλα αυτά που έφτιαχναν, πιο δημιουργική και σε έφερνε πιο κοντά στην τέχνη. Σήμερα με όλα αυτά τα εργαλεία και τις τεχνικές της ψηφιακής εποχής οι καλλιτέχνες έχουνε εξελιχθεί και κάθε μέρα εξελίσσονται και σε άλλα είδη τέχνης.
Άρα είναι αδύνατον να μην επηρεάσει το έργο ενός καλλιτέχνη η σημερινή ψηφιακή εποχή που ζούμε.
Τι σημαίνει σήμερα καταξίωση ενός καλλιτέχνη;
Ένας καλλιτέχνης καταξιώνεται μέσα από τη πορεία του εικαστικού έργου του. Σε πάρα πολλούς καλλιτέχνες αναγνωρίζεται το έργο τους μετά θάνατον.
Η καταξίωση έρχεται σιγά σιγά. Οι περισσότεροι καλλιτέχνες βιάζονται να παρουσιάσουν τη δουλειά τους και αν είναι δυνατόν και αύριο να καταξιωθούν. Πρώτα πρέπει να είσαι εσύ ο ίδιος ο αυστηρός κριτής του έργου σου και μετά όλοι οι άλλοι και να δυναμώσεις μέσα σου, το αισθητικό κριτήριο σε τέτοιο βαθμό, που να μην επηρεάζεσαι από τις θετικές ή αρνητικές απόψεις των άλλων για το έργο σου.
Γράφω σε ένα έργο μου: “Όταν φτάσεις στο σημείο όπου δεν χρειάζεται να εντυπωσιάσεις κανέναν, εκεί ξεκινά η ελευθερία σου. Ανοίγει η ψυχή μου διάπλατα, όπως τα σύννεφα, φεύγει από την καταχνιά και πετάει ελεύθερο πουλί για κόσμους ονειρικούς».
Αυτή είναι η καταξίωση για μένα, η ελευθερία της ψυχής, η ελευθερία της έκφρασης των συναισθημάτων σου και η καταξίωση έρχεται μόνη της και αν δεν έρθει δεν με πειράζει. Ποτέ δεν την αναζήτησα ούτε θα την αναζητήσω. Η τέχνη είναι μια μορφή ψυχοθεραπείας.
Τι δυσκολίες έχει η δημιουργία μιας έκθεσης στην Ελλάδα;
Όλοι σχεδόν οι καλλιτέχνες επιθυμούν να παρουσιάσουν τη δουλειά τους. Το μεγάλο θέμα που αντιμετωπίζουμε στην καθημερινότητά μας είναι ότι δεν υπάρχουν επαρκείς χώροι για να εκθέσουμε τις δημιουργίες μας. Οι αίθουσες είναι σχεδόν κατειλημμένες από άλλες εκδηλώσεις. Πέρα από την αίθουσα έχει και πάρα πολλά έξοδα το στήσιμο μιας ατομικής έκθεσης. Έτσι τις περισσότερες φορές επιλέγουμε να συμμετάσχουμε σε ομαδικές εκθέσεις.
Μια έκθεση χρειάζεται να έχει σωστή προβολή και παρουσίαση με ενδιαφέροντα εκθέματα. Έτσι μπορεί να προσελκύσει το ανάλογο κοινό.
Τι να περιμένουμε από εσάς το επόμενο διάστημα;
Αυτόν τον καιρό διαθέτω αρκετό χρόνο στο Σύλλογο Εικαστικών του νομού μας, όπου έχω αναλάβει ως πρόεδρος. Τώρα βασικά αρχίζουμε να δραστηριοποιούμαστε με εκθέσεις, παρουσιάσεις βιβλίων, εκπαιδευτικές επισκέψεις και άλλες εκδηλώσεις.
Δημιουργήθηκε αυτός ο σύλλογος με βασικούς σκοπούς την καλλιέργεια σχέσεων επικοινωνίας και αλληλεγγύης μεταξύ των μελών αφενός και αφετέρου στην ενίσχυση της αλληλεπίδρασης μεταξύ αυτών. Ακόμη και για την καλλιέργεια, παραγωγή, διάδοση και ανάπτυξη των τεχνών Ζωγραφικής, Γλυπτικής, Αρχιτεκτονικής, Χαρακτικής και άλλων καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων σε συλλογικό επίπεδο.
Κατά κάποιο τρόπο θέλουμε να βοηθήσουμε τους νέους καλλιτέχνες που τώρα ξεκινάνε το μεγάλο καλλιτεχνικό τους ταξίδι.
Στο εγγύς μέλλον σχεδιάζω να κάνω μια ατομική έκθεση με αναδρομική ισχύ, όσο άφορα τα εκθέματα μου.
Συνεχίζω να δημιουργώ όχι μόνο με τη ζωγραφική, αλλά και με άλλα διάφορα υλικά. Πάντα η εναλλαγή των υλικών και των δημιουργημάτων με ξεκουράζει πνευματικά και ψυχικά.
Ιωάννα, ευχαριστώ πολύ και εσένα και την εφημερίδα «τι Νέα Λάρισα» για την ευκαιρία που μου δώσατε για αυτήν την συνέντευξη, να παρουσιάσω τις εικαστικές ανησυχίες μου.