Υπάρχουν πόλεις όμορφες, «έξυπνες», σύγχρονες, αλλά και «ανθρώπινες». Μία τέτοια πόλη, είναι η Λάρισα. Η «ανθρώπινη» πόλη των ζεστών ανθρώπων, των φωτεινών καταστημάτων, των ξεχωριστών καφέ, των πεζοδρόμων. Η «ανθρώπινη» πόλη που μπορείς να την περπατήσεις εύκολα και κυρίως να γυρίσεις κάθε της γωνιά γρήγορα. Κι όμως, κίνηση αρκετή στο κέντρο λένε οι μεν, δύσκολη και ακριβή η στάθμευση λένε οι δε, χιλιάδες αυτοκίνητα λένε οι άλλοι, αδιανόητο να μην επιλέγεις τα μέσα μεταφοράς, το ποδήλατο και το περπάτημα σε μία «ανθρώπινη» Ευρωπαϊκή πόλη, λέω εγώ.
Αλήθεια, πόσοι από όσους ξέρουν μόνο να «γκρινιάζουν», έχουν χρησιμοποιήσει έστω και μία φορά τα λεωφορεία στη Λάρισα…; Αποφάσισα πρόσφατα, ως νέος άνθρωπος που εκτιμά τον χρόνο στην καθημερινότητά του, να κάνω ένα προσωπικό πείραμα επί μία ολόκληρη εβδομάδα στην πόλη μου. Όχι κάτι «σπουδαίο», μην τρομάζετε. Απλά πράγματα για τον «σύγχρονο» Ευρωπαίο δημότη. Χρησιμοποίησα όλες τις διαδρομές των Αστικών συγκοινωνιών της Λάρισας, κάθε μέρα και άλλη διαδρομή. Από τη Γιάννουλη μέχρι τα Νεκροταφεία, από τη Νέα Σμύρνη μέχρι τη Νεάπολη, από τη Νίκαια μέχρι το Αλκαζάρ, και από τέρμα Βόλου, μέχρι την Τερψιθέα. Εξαιρετικός στόλος, ευγενέστατοι οδηγοί, πεντακάθαρα οχήματα και το κυριότερο, πολύ γρήγορα και «ανθρώπινα».
Αλήθεια, πόσοι από όσους ξέρουν μόνο να γκρινιάζουν, έχουν εικόνα για τον τρόπο κυκλοφοριακής συμπεριφοράς των κατοίκων σε πόλεις τους εξωτερικού, αντίστοιχες με τη Λάρισα…; Η κουλτούρα του «σύγχρονου» Ευρωπαίου δημότη, περνάει μέσα από τις γρήγορες μετακινήσεις, τις εύκολες αποστάσεις και κυρίως την «ανθρώπινη» καθημερινότητα. Παράλληλα, κάθε δημοτική αρχή σε μία «ανθρώπινη» πόλη, οφείλει να κάνει τα αυτονόητα. Πρωταρχικό μέλημα η στάθμευση για τους μόνιμους κατοίκους του κέντρου. Ειδικές συμφωνίες πακέτων προσιτών τιμών, στα εισιτήρια των αστικών λεωφορείων. Ειδικές συμφωνίες πακέτων προσιτών τιμών, για τα δημοτικά και τα ιδιωτικά πάρκινγκ στο κέντρο της πόλης, σε όσους έχουν ειδική άδεια εισόδου στο κέντρο. Ειδικές συμφωνίες για τακτικά δρομολόγια και επαρκή αριθμό λεωφορείων σε κάθε γραμμή. Επαρκείς χώροι στάθμευσης περιφερειακά του κέντρου, για όσους θέλουν να κάνουν χρήση οχήματος μέχρι ενός σημείου. Το κυριότερο, ένα καλά οργανωμένο σώμα Δημοτικής Αστυνομίας, που θα ελέγχει τυχόν παραβάσεις και θα εφαρμόζει τον νόμο.
Η θέση μου είναι ξεκάθαρη χρόνια τώρα. Στα ιστορικά κέντρα των «σύγχρονων» πόλεων κυκλοφορούν μόνο συγκεκριμένα οχήματα. Ασθενοφόρα, αστυνομικά και πυροσβεστικά οχήματα, ταξί, λεωφορεία, δημοτικά οχήματα, οχήματα ειδικών κατηγοριών, οχήματα μόνιμων κατοίκων και απορριμματοφόρα. Και αυτά με κανόνες… Είναι δυνατόν να τρως σ’ έναν κεντρικό πεζόδρομο της Λάρισας και εκείνη τη στιγμή να σταματάει μπροστά σου το απορριμματοφόρο, για την γνωστή συγκομιδή, όταν σε κάθε σύγχρονη Ευρωπαϊκή πρωτεύουσα αυτό γίνεται μόνο μεταμεσονύκτιες και πολύ πρωινές ώρες; Είναι δυνατόν να πίνεις τον καφέ σου στα κεντρικά καφέ της πόλης, και εκείνη την ώρα μπροστά σου να γίνεται μεταγωγή κρατουμένων, όταν σε κάθε σύγχρονη Ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, οι δικαστικές υπηρεσίες βρίσκονται αποκλειστικά σε Περιφερειακά σημεία; Είναι δυνατόν μέσα στον πεζόδρομο που κυκλοφορεί ένας γονιός με το παιδί του, να εισέρχεται ταυτόχρονα ένα όχημα για να ξεφορτώσει, όταν σε κάθε σύγχρονη Ευρωπαϊκή πρωτεύουσα η είσοδος στον πεζόδρομο επιτρέπεται για λόγους φορτοεκφόρτωσης, μόνο τις πρώτες πρωινές ώρες ;
Από την άλλη, δυστυχώς κάποιοι πιστεύουν ότι ζούμε ακόμη στην εποχή, που η αντιπολίτευση περίμενε απλώς να πέσει το «ώριμο φρούτο» ή να ξεχειλίσει ο θυμός των πολιτών. Ακούω μάλιστα συχνά τη φράση που δικαιολογεί την προσωπική μας ανικανότητα και λέει «Μα ο τάδε έχει φθορά…» Αυτό που πρέπει να σε απασχολεί, δεν είναι η φθορά του άλλου, αλλά τι μπορείς να κάνεις εσύ καλύτερα. Πως θα αλλάξεις εσύ την κατάσταση, ποια ξεκάθαρη θέση πήρες για όλα τα σημαντικά που συμβαίνουν γύρω μας και κυρίως, τι προτείνεις για όλα τα μεγάλα που απασχολούν τον πολίτη.
Ευτυχώς, ο σύγχρονος ψηφοφόρος έχει γίνει απαιτητικός. Κανείς δεν μπορεί πλέον να διεκδικήσει την ψήφο του, αποφεύγοντας να τοποθετηθεί στα μεγάλα ζητήματα με προτάσεις και καταφεύγοντας απλά σε συνθήματα και ανέξοδες φωτογραφίες. Και μέσα σ’ αυτούς τους ψηφοφόρους-δημότες της Λάρισας βάζω πρώτο εμένα… Αν θέλουμε να «κομπάζουμε» ότι είμαστε «σύγχρονοι» δημότες, οφείλουμε να σκεφτόμαστε όπως ταιριάζει σε μία «Ευρωπαϊκή» πόλη. Διαφορετικά, μπορούμε να συνεχίσουμε την μίζερη ρητορική του «Όχι σε όλα και του Ναι σε τίποτα», ακόμη και για θέματα που στις σύγχρονες πόλεις είναι λυμένα εδώ και δεκαετίες.
*Ο Βάσος Καραμπίλιας είναι Δικηγόρος – Επιστημονικός Συνεργάτης στη Βουλή των Ελλήνων