Επιμέλεια άρθρου: Ιωάννα Γκανέτσα
Ποια στοιχεία καθιστούν ένα βιβλίο αγαπημένο; Ποια συστατικά το τοποθετούν στο ράφι της βιβλιοθήκης με τα αγαπημένα αναγνώσματα; Κάλεσα επτά –αποδεδειγμένα- δεινούς αναγνώστες να μοιραστούν μαζί μας ένα από τα βιβλία που μπήκε στην καρδιά τους και έμεινε εκεί, στα παντοτινά αγαπημένα. Τιμή μου, που εντελώς ειλικρινά και αβίαστα, είναι κι ένα δικό μου ανάμεσα σε αυτά. Όταν δεν εκβιάζεις την αναγνώριση, εκείνη έρχεται μόνη της. Ευχαριστώ και τους επτά που απάντησαν στην πρόσκληση με την αλήθεια τους, χωρίς δεύτερες σκέψεις. Τέτοιους αναγνώστες θέλουμε, που διαβάζουν και σχολιάζουν από καρδιάς.
Μαίρη Τσακνάκη Γαβαλά, εκπαιδευτικός, Πρόεδρος Ελληνογαλλικού Συνδέσμου Βόλου, Λέσχη Ανάγνωσης Βόλου
Το κάθε βιβλίο κι ένα μήνυμα. Από τότε που έμαθα να διαβάζω, διαβάζω συνέχεια.
Τα βιβλία είναι παιδεία, εκπαίδευση, ταξίδι παρέα. Δίνουν απαντήσεις στα διλήμματα μας, στις απορίες μας. «Το Άνθος της ζωής» της Ιωάννας Γκανέτσα από τις εκδόσεις Νίκας, μπήκε στη ζωή μου και κέρδισε το νου και τη ψυχή μου από τη πρώτη σελίδα. Το διάβασα μια φορά, δυο φορές, τρεις φορές. Τόση ποικιλία συναισθημάτων, τόση ένταση, δοσμένα με μια γλώσσα άψογη, εικόνες και μυρωδιές και μουσική στο διάλεγμα των λέξεων. Ένα ερωτικό ψυχογράφημα είναι «Το άνθος της ζωής» της Ιωάννας Γκανέτσα. Background του βιβλίου ο κόσμος της φύσης και η σύνδεση του με τη φιλοσοφία. Σε κάθε ηλικία προβληματιζόμεθα, ανακαλύπτουμε πτυχές του εαυτού μας που αγνοήσαμε, περιφρονήσαμε και πληρώσαμε το τίμημα. «Το Άνθος της ζωής» μας προτρέπει να ξεκαθαρίσουμε ό,τι πονάει, ό,τι φαίνεται για αλήθεια αλλά δεν είναι. Χάρις στο «Άνθος της ζωής» «δεν με νοιάζει πια αν αλλάζουν οι εποχές γιατί η καρδιά μου έχει πάντα καλοκαίρι».
Αλεξία Θεογιάννη, Λέσχη Ανάγνωσης Βιβλίου Σοφά…δες»
Ένα βιβλίο που μελέτησα πρόσφατα και με συγκλόνισε είναι «Το κορίτσι της στάχτης» του Μένιου Σακελλαρόπουλου, από τις Εκδόσεις Ψυχογιός. Αποτελεί ένα ανάγνωσμα που επηρέασε βαθιά τον τρόπο της σκέψης μου και αντιμετώπισης διάφορων γεγονότων στην καθημερινότητα μου. Δε θα κρύψω, πως ένιωσα έντονο θυμό. Θυμό με τους ανθρώπους του σήμερα. Αναρωτήθηκα, πώς είναι δυνατόν ένα μικρό παιδί, η Παρασκευούλα, η ηρωίδα του βιβλίου, να μην πτοήθηκε από τα πολυβόλα και από το ολοκαύτωμα των Καλαβρύτων που η ίδια βίωσε, κλεισμένη με όλες τις γυναίκες και τα παιδιά στο Δημοτικό Σχολείο Καλαβρύτων, να διεκδίκησε τη ζωή, τολμώντας και επιβάλλοντας τα θέλω της. Κι εμείς; Τι κάνουμε εμείς στις μέρες μας; Διεκδικούμε; Παλεύουμε; Μαχόμαστε για τα θέλω μας; Για τα όνειρά μας; Η Παρασκευούλα, Βίβιαν πλέον, αποτέλεσε παράδειγμα ‘αντρείας’. Η Βίβιαν αποτελεί πρότυπο περηφάνιας και αξιοπρέπειας. Το μεγαλείο της ψυχής της πρέπει να μας παρασύρει και να μας οδηγήσει στο φως! Αντέχουμε να πράξουμε με την ίδια αποφασιστικότητα; Να εκτιμήσουμε τη ζωή και να την ομορφύνουμε; Δύσκολο εγχείρημα, αλλά αν κάτι αξίζει είναι η ίδια η ζωή και όσα μας χαρίζει. Ας μην γυρίζουμε την πλάτη στις τόσες ομορφιές και χαρές που αξίζουμε. Ας διεκδικήσουμε αυτό πραγματικά που ποθεί η ψυχή μας με κάθε μέσο. Όπως ακριβώς έπραξε το Κορίτσι της στάχτης…
Κουκουλής Κωνσταντίνος, αναγνώστης, Λάρισα
«Η Χοντρομπαλού» του Γκυ ντε Μωπασσάν από τις εκδόσεις Κιχλή. Μέσα σε μια άμαξα με σαφή ταξική αλλά και ηθική διαίρεση, ο συγγραφέας θέτει το εξής ερώτημα: Ποιος είναι πιο τίμιος; Μια πόρνη, μια μοναχή ή ένας αριστοκράτης; Σε μια κοινωνία που στέκεται στο «φαίνεσθαι» και όχι στο «είναι», η πόρνη αποδεικνύεται πολύ πιο τίμια και αξιοπρεπής από ότι η αφρόκρεμα της κοινωνίας. Ένα σπουδαίο κείμενο από τον Μωπασάν. Το ηθικό του δίδαγμα διαχρονικό: ποτέ μην κρίνεις κάποιον από την ιδιότητα του ή την θέση που κατέχει, αλλά από την προσωπικότητα του.
Εύα Μαράκη, Αρθρογράφος – Διαχειρίστρια της Βιβλιοφιλικής Ομάδας «Το βιβλίο της Παρέας»
Χρόνια διαβάζω λογοτεχνία γιατί, ταξιδεύοντας νοερά, σκέφτομαι, προβληματίζομαι, παραδειγματίζομαι και γίνομαι καλύτερος άνθρωπος. Θυμάμαι τον εαυτό μου, μόλις εννιά χρονών, να σκαλίζω κάθε εβδομάδα τα βιβλία της δανειστικής βιβλιοθήκης του σχολείου. Έχοντας πληθώρα αναγνωσμάτων, λοιπόν , υπάρχουν στη σκέψη μου κάποια ξεχωριστά, που με διαπέρασαν σαν ηλεκτρικό ρεύμα και που, όσα χρόνια και να περάσουν, ανατρέχω στις σελίδες τους. Το βιβλίο, λοιπόν, που τάραξε το αναγνωστικό μου Είναι είναι η «Ασκητική» του Νίκου Καζαντζάκη (Εκδόσεις Καζαντζάκη), το οποίο δεν χρειάζεται συστάσεις. Κάθε του σελίδα είναι απόσταγμα σοφίας. Ο Καζαντζάκης θέτει ερωτήματα για τη ζωή, το θάνατο, το Θεό, τον άνθρωπο, τη φύση και δίνει απαντήσεις με τον ένα και μοναδικό λόγο του. Είναι ένα βιβλίο σταθμός της ελληνικής λογοτεχνίας, γιατί σε βάζει σε μια διαρκή συζήτηση με τον εαυτό σου. Για μένα είναι δοκίμιο φιλοσοφικού στοχασμού γραμμένο από την αξεπέραστη πένα του Καζαντζάκη, η οποία μέσα από την απλότητα και την αμεσότητα της, αιχμαλωτίζει τη συνείδηση του αναγνώστη. Διαβάζοντας τέτοια διαμάντια πας τη σκέψη σου πολλά βήματα μπροστά και κυρίως αγκαλιάζεις σφιχτά τον άνθρωπο με τα θετικά και τα αρνητικά του. Τα βιβλία είναι παράθυρα με θέα τη ζωή και σίγουρα η «Ασκητική» σε ωθεί να δεις το κόσμο με μάτια που εκπέμπουν αγάπη και πίστη σε αξίες και ιδανικά. Γι’ αυτούς τους λόγους πάντα θα ανατρέχω στις σελίδες του.
Σωτηρίου Βάγια, αναγνώστρια, Λάρισα
Κάθε βιβλίο είναι σύντροφος αλλά και σύμβουλος σε κάθε στάδιο της ζωής. Ως μοναχοπαίδι τα βιβλία με συντρόφευαν από τα προσχολικά χρόνια. Πάρα πολλά βιβλία, αμέτρητα συναισθήματα και σκέψεις. Τελειώνοντας ένα βιβλίο καταλήγεις πάντα λίγο διαφορετικός. Αν όμως πρέπει να ξεχωρίσω εκείνο που μου άλλαξε την αντίληψη για την ζωή, τότε δεν μπορώ να σκεφτώ τίποτα άλλο παρά την «Μεταμόρφωση» του Φρανς Κάφκα (Εκδόσεις Πατάκης). Διαβάζοντάς το, στην ώριμη πια ηλικία, έγινε η αιτία να αντιληφθώ πως φορτωμένη από ταμπέλες, ιδιότητες και υποχρεώσεις των διαφόρων ρόλων είχα μεταμορφωθεί σε έντομο. Σίγουρα είναι το βιβλίο που, μετά την ανάγνωση και της τελευταίας σειράς, συντελεί στην αντίστροφη πια Μεταμόρφωση του αναγνώστη, ένα ατομικό «reset».
Τζέτσιφα Κωνσταντίνα, Ομάδα Δημιουργικής Ανάγνωσης Λαγκαδά
«Δικαίωμα μου» της Θάλειας Ψαρρά, ένα άγγιγμα ψυχής, ένα ταξίδι σε έντονα συναισθηματικά μονοπάτια. Ένα βιβλίο εμπνευσμένο από αληθινά γεγονότα.
Η Δανάη η ηρωίδα του βιβλίου, μια φοιτήτρια με όνειρα, με προσδοκίες από την ζωή και την αγάπη, η οποία ζει σε μια κλειστή κοινωνία. Στην Δανάη λοιπόν είδα το πρόσωπο της γυναίκας που δολοφονήθηκε από τον σύζυγο της, είδα τα θλιμμένα μάτια ανθρώπων που συναντώ τυχαία στον δρόμο, είδα την γειτόνισσα που πίσω από την κλειστή πόρτα της κακοποιείται λεκτικά από τον σύντροφο της και τέλος έκλαψα για όλη την αδικία της κοινωνίας που ζούμε. Ο Λάμπρος, ένας άνθρωπος χειριστικός, χωρίς ηθικούς φραγμούς. Δεν ήταν το πριγκιπόπουλο που προσδοκούσε η Δανάη, το αντίθετο, την κακοποιούσε χωρίς να αφήνει ίχνος πίσω του. Της καταπατούσε την αξιοπρέπεια, ενώ για την κοινότητα που ζούσαν ήταν ο Λάμπρος παράδειγμα προς μίμηση. Ακόμα και εκείνοι, η μητέρα και ο πατέρας της Δανάης, έκλεισαν τα μάτια και το στόμα τους και την άφησαν μόνη. Παράλληλα το βιβλίο αναφέρεται και σε άλλες υποθέσεις ανθρώπων που ζουν το δικό τους δράμα.
Τέτοια ήδη βιβλίων, τα οποία είναι καθρέπτης της κοινωνίας μας, μας υπενθυμίζουν πως η σιωπή δεν είναι χρυσός. Είναι συνενοχή, είναι κάλυψη. 35%των γυναικών στον κόσμο έχουν βιώσει λεκτική, σωματική η και σεξουαλική κακοποίηση από τον σύντροφο τους, ενώ σε εθνικό επίπεδο το ποσοστό αγγίζει το 70 %. Διαβάζοντας το ένιωσα πολλά, θλίψη, οργή, απέχθεια, νοιάξιμο, έπειτα ήρθε όμως η ελπίδα και η αγάπη. Με έβαλε σε σκέψεις, να ανοίξω τα μάτια μου, να πω παντού: ΞΥΠΝΑ, είσαι άνθρωπος και έχεις ΔΙΚΑΙΩΜΑ στην ζωή, στην ευτυχία, στην αγάπη!!!πρέπει να υπάρχει σεβασμός! Αντέδρασε και ζητά βοήθεια, κάνεις δεν αξίζει να υπομένει οποιοδήποτε είδος κακοποίησης. Μην υποτιμάς τον εαυτό σου και μην ρίχνεις το φταίξιμο επάνω σου για να δικαιολογήσεις τις πράξεις. Βρες θάρρος και μίλησε, πάντα και παντού υπάρχουν άνθρωποι που θα μπορούσαν να βοηθήσουν. Διεκδικώ τα αυτονόητα είναι ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΜΟΥ.
Το βιβλίο της Θάλειας Ψαρρά λοιπόν είναι ένα λογοτεχνικό διαμάντι που θα πρέπει να διαβαστεί. Από τις πρώτες σελίδες σου κεντρίζει το ενδιαφέρον και στο κρατάει μέχρι το τέλος αμείωτο. Η γραφή της κυρίας Ψαρρά με φράσεις και διαλόγους που νιώθεις ότι τους ζεις, γεμάτες συναισθήματα.
Σημεία του βιβλίου που ξεχώρισα:
- Οι όρκοι που γεννιούνται την ώρα των λυγμών είναι οι πιο αληθινοί.
- Η Θλίψη για όσα συμβαίνουν είναι πολύ χρήσιμη. Καλό είναι όμως να γίνεται παγκάκι για να ξαποστάσεις και όχι βαρίδιο που δεν σ αφήνει να κάνεις ούτε βήμα. Κάτσε ανάσανε, κανάκεψε και λίγο τον εαυτό σου, μα αμέσως πάρε τα πόδια σου και τράβα παραπέρα .
Μαρία Χαλατσίδου, Ομάδα Δημιουργικής Ανάγνωσης Λαγκαδά
Βιβλία γράφονται πολλά. Κάποια όμως ξεχωρίζουν, γιατί σε οδηγούν σε βαθύτερα μονοπάτια του μυαλού και της ψυχής. Ένα βιβλίο που άλλαξε τον τρόπο ζωής και σκέψης μου είναι το αριστούργημα της Χάρπερ Λι, «Όταν σκοτώνουν τα Κοτσύφια», από τις εκδόσεις Bell. Πρόκειται για ένα από τα δημοφιλέστερα βιβλία με τεράστια απήχηση στο κοινό παγκοσμίως!
Ο δικηγόρος Άττικους Φίντς, σε αντίθεση με το κοινωνικό του περίγυρο, στον αμερικάνικο Νότο της δεκαετίας του 30, αναλαμβάνει την υπεράσπιση ενός μαύρου εργάτη που κατηγορείται άδικα για βιασμό λευκής. Ο Άτικους, χήρος, που μεγαλώνει μόνος τα δύο του παιδιά , τον Τζέμ και τη Σκάουτ, δίνει μια απέλπιδα μάχη με την οποία αποδυκνύεται η αλήθεια αλλά χάνει η δικαιοσύνη.
Ο Τόμ καταδικάζεται και σκοτώνεται στη φυλακή.
Το βιβλίο αυτό αποτελεί ντοκουμέντο της ανθρώπινης σκέψης για την υπεράσπιση του αδύναμου και του διαφορετικού , για την ανεκτικότητα και την κατανόηση, για την προσήλωση , με κάθε κόστος, σε αρχές και αξίες.Η αφήγηση μέσα από τη φωνή της 9χρόνης κόρης του Άττικους, της Σκάουτ, ξεδιπλώνει παράλληλα μια ιστορία ενηλικίωσης και διαπαιδαγώγησης με την τρυφερότητα και το ανάλαφρο χιούμορ να γλυκαίνουν μια πικρή ιστορία για ένα περιβάλλον υποκρισίας, προκατάληψης και βίας. Επίκαιρο και σήμερα το βιβλίο σε μια εποχή που τα κοτσύφια εξακολουθούν να πεθαίνουν «γιατί δεν μπορούν να αναπνεύσουν» από το ρατσισμό και την καταπίεση. Μέσα στις πασίγνωστες φράσεις του βιβλίου οι οποίες δίκαια αναπαράγονται από όσους γράφουν για το βιβλίο ξεχωρίζει μια η οποία αποτελεί και τη βάση της διαπαιδαγωγικής αντίληψης του πατέρα Άτικους μα αφορά στην πραγματικότητα τον καθένα και την καθεμιά μας : “Αν υπάρχει κάτι που δεν ισχύει η αρχή της πλειοψηφίας είναι η συνείδηση”.
Τελειώνοντας το βιβλίο μια ερώτηση ξεπηδά από το μυαλό σου.
Πόσο ίδιος είσαι τελικά, αφού διαβάσεις και την τελευταία γραμμή ενός βιβλίου που σε συναρπάζει;
